Eg orka ikkje sykle rittet Den Grøne sløyfa i helga. Stikkord: 11 grader, ausregn, holete asfalt. Så eg tok meg ein biltur i staden. Eksingedalen er ein av dei vakraste stadane eg veit om. Eit sykkel-eldorado kunne det vore, om berre Vegvesenet kunne halde asfalten på noko litt betre enn månelandskap-nivå.

På vegen køyrte eg opppom Fagertun på Lavikstølen, der eg var på leirar i regi av Den Norske Samemisjon kvar einaste ferie frå eg var elleve til eg var fjorten år. Det vart ei vemodig oppleving. Leirtunet låg aude og forlatt, maling flakna av veggane, tunet var byrja å gro att, alt var daudt og stille.

Det var her det føregjekk. Ein gong for lenge, lenge sidan.

Tenk at noko som var så levande, kan døy?

For her yrte det av liv: Nyttårsleir, påskeleir, sommarleir, fjellvandringsleir, haustleir. I kvar einaste ferie rykte det inn glade, friske, spente, hyperaktive ungar, med anorakkar, ryggsekkar, soveposar,  ski og gitarar overstrøydde med klistremerker. I sekken lesestoff, kortstokkar, kassettspelarar, og Bibel eller Nytestament. På jakkeslaga såg du buttons med «Jesus lever» eller «Joh. 3,16!» eller «Jesus er Herren min», slike ting. For det var det det handla om.  Kvar morgon var det frokost i matsalen, og så var det Bibel-samling. To stive klokketimar med tekstlesing, tolking, andakt og song. Eg lærte meg tidleg eit vegetativt modus som er ein stad mellom våken tilstand og koma, der du kan eksistere deg gjennom timevis med heilt uhorveleg kjedeleg materiale. Så var det lunsj og kanskje ein tur ut, og så gjerne to stive bibeltimar til, og så begynte det: Planlaus driving omkring, kortspel, song og prat i smågrupper, tre-fire som stakk seg vekk på eit loftsrom og spelte Prima Vera på kassettspelar, og heile tida: Jenter. Jenter, jenter, jenter. Dei fanst i alle fasongar: Rosa jenter, mørke jenter, litt runde jenter, små, tynne, søte jenter, mote-jenter frå Bergen, og alle saman gjekk dei i mjuke, lodne genserar og lukta mjukt og godt. Mjuk, er vel ordet som går att. Det var det vi var der for. Eg, i alle fall.

Eg ser opp på loftsvindauga; der oppe hadde vi leirkveld og leikte blunkeleiken (som går ut på at jentene står bak kvar sin stol i ein sirkel, ein stol er tom, og ho bak den tomme stolen blunkar til ein av gutane på dei andre stolane, og dersom han kjem seg unna og bort på hennar stol utan at «hans» jente greier å halde han att, kan han setje seg hos henne.  Kor fort guten reiser seg, kan då tenkast å ha ein viss samanheng med kor lyst han har å sitje hos henne. Og ho med dei aller største, brunaste auga, det aller mjukaste håret, den aller lodnaste genseren, og den aller beste lukta i halsgropa, ho blunka til meg. Eg flytta meg fortare enn min eigen skugge. Og seinare fekk eg og ho bind for augene og skulle vere først til å ta ein bit av eit eple som nokon let dingle i ein tråd mellom oss. Dette er og typisk leir-moro: Du skjønar, når du ser det for deg, at munnane kjem ganske nær kvarandre. Eg dreit i eplet og gjekk etter munnen hennar. Det vart litt tann-knas, men om natta, utanfor, i månelyset, i boblejakker så tjukke at vi knapt greidde å famne rundt kvarandre, fekk eg mitt første ordentlige tungekyss.

På grusplassen utanfor sat eg og Svein, som hadde til sommarjobb å fange laks i ei felle på Stamnes, og Trond Egil (Soltvedt, ja), som seinare vart fotballproff, og song «Når det piper i telefonen» fleirstemt så jentene kniste og lo.  Der var Jostein frå Søfteland, som var mitt første stand-up-idol. Han kunne plystre så det høyrtest ut akkurat som ein telefon som ringte, og han fortalte ein vits om ein svenske som skulle kjøpe seg ny undik sikkert 45 gonger, alle på ein ny måte, og med høgdepunkt på leirkvelden, der han fortalde han med ei fyrstikk ståande i spenn mellom over- og undertennene. Då lo fleire av leiarane slik at vi vart litt bekymra for dei. Der var Jan, som var 18 år og hadde ein polar-sovepose og absolutt skulle ligge på kottet i gangen, der det ikkje var oppvarma (med 18 kuldegader ute), og neste morgon hadde ein vassledning sprukke og frose, og han vakna med soveposen fastfrosen i golvet.  Der var Jonas, som var ein lystløgnar av heilt unikt format, som påsto at han hadde Porsche heime og at han hadde helst på Jahn Teigen, og der var Eivind, som hadde spelt keyboard i eit danseband, og stadig vekk vart overmanna av anger og fortalde om den syndens pøl han hadde velta seg i dengong. – Det var sprit og kvinnfolk, og alt som høyrer dertil, sa han og sukka tungt. Guten var 13 år.

Og leiarane var no litt av nokre typar, dei og: Matias, ein 19 år gamal leiar som hadde sivilteneste som ungdomsarbeidar, og var så langt inne i ein gladkristen ekstase at du kunne få inntrykk av at han gjekk på LSD, han hadde hovudet halvvegs i himmelen allereie. Seint ein nattetime la han hendene på hovudet mitt og tala i tunger. «Akhala, bakhala, bokhala roch», syns eg han sa. Om att og om att. – Hvis det der er Gud, kunne han tene på å variere bodskapen litt, hugsar eg at eg tenkte. Arvid, ein litt eldre kar (hvilket antakeleg betyr at han var ca. 30), som var litt sånn høgkirkeleg, som ikkje las noko anna enn Dagen og Bibelen. Han tok for seg eit nummer av Hjemmet, og viste meg korleis kvar einaste artikkel oppfordra til synd.  Det absolutt verste han hadde opplevd, var ein gong han fekk alkoholhaldig vin til nattverd. Alv, som var ein enkel type som køyrte lastebil og levde eitt hundre og ti prosent for ungane sine. Og Jesus. Som fortalde om ein gong han hadde irettesett ein kollega som banna så fælt, og fortalt han kva krefter han eigentleg påkalla. Etter det passte han språket sitt, kan du skjøne. I alle fall i nærleiken av Alv.  Og så var det alltid nokre deilige jenter i 20-åra der. Som Linn, som var super-søt og alltid gjekk i skjørt og med nokre kjempevide gensarar som berre såvidt skjulte for ei velskapt kvinne ho var, som vi sette bind for augene på på leirkvelden, og leidde over bord og stolar, og måtte ta på og identifisere skrelte, hardkokte egg og råtne bananer og levande meitemark så vi lo så vi gret, og til slutt leidde vi ho, så breidt skrevande som skjørtet tillet,  med ein fot på kvar side over eit springbrett, og idet ho var komen over la ein gut seg ned på rygg på brettet, og så tok vi av henne auge-bindet, så ho trudde at han hadde lagt der mens ho gjekk over.

– Det fins berre ei forklaring på det totalt hysteriske anfallet der, sa Geir om kvelden etter at vi hadde lagt oss. På ein tolv sengers gute-sovesal etter leggetid blir livets hemmelighetar avslørt for mang ein storaugd gutunge. Og Geir var orakelet. Han var fjorten år og hadde ein Honda hundre og sette knurr i ei hytte i skogen og var dermed så godt som vaksen. (Sa han).

– Kva då, sa Terje, som var minst og måtte ligge øverst, nærmast det opne vinduet.

– Ho gjekk utan truse. Det må jo vere det.

Reaksjonen på sovesalen minna meg om eit program eg såg om Hiroshima-bomba, der kommentatoren heile tida poengterte: «And there was no sound». (Fordi lufta var sprengt unna, og lyden ikkje hadde noko å forplante seg i). Slik var dette. Ein tanke slo ned i tolv unggut-hjernar, så totalt dominerande, så fullstendig altoverskuggande, at denne tanken blåste all luft ut av rommet og erstatta den med eit kvitglødande plasma beståande av fantasibilder og fresande kjønnshormon som ingen lyd (eller klart formulert tanke) kunne forplante seg gjennom.  Det vart ei søvnlaus natt på gutesalen.

Dette var, som du kanskje skjønar, lenge før eg fekk skinnjakke og begynte å røyke, lenge før pils i skogen på 16. mai, før gymnaset med Yes og 90125 og Poco Loco og Banana Club og deilige sossejenter, før russetida og jappetida og ei medvetslaus avgjerd om å bli siviløkonom, før Direksjonsmusikken og Bierstube på NHH og togturar til UKA liggande på hattehylla med ein bevisstlaus arm dinglande ned i hattane på to gamle damer, før Kvinnenes Kvinne kom inn i livet mitt, med sanselaus kjærleik og tette, svette hybelnetter, før ein Suzuki 750 som vi for til Tyskland på ferie med, og før sommarjobbane i BA og Dagbladet og før borna , som snudde opp ned på liva våre, og det vart bleier og godnattsong og Hakkespettklubben og turar i skogen og foreldremøter og rundt rekna tusen morgonar med levering i barnehagen og bygdeliv og hagestell og drivhus og leigevideo på lav lyd om kveldane etter leggetid, og foreldremøter og fotballtreningar og fleire hundre fotballkampar og Norway cup og døtre som gledar seg til å flytte heimanfrå, og som ein vakker, solfylt og uendelig melankolsk dag gjer akkurat det.

Eg står og ser på vegetasjonen som et seg innover i tunet der eg hadde min barndoms kjekkaste stunder, og innser at alt dette skjedde for veldig, veldig lenge sidan. For nokså nøyaktig ein mannsalder sidan.  Du verden, som livet rasar forbi.

Og akkurat mens eg skriv dette, tikkar følgjande sms inn frå Gjertrud, dotter mi på 14 år, som er på skuletur med dei kvite bussane: Hei! Kielferja var kul, no skal vi sitte 10 timar i buss for andre dag på rad. Kraftig søvnmangel, men det skal eg nok klare å ta igjen:) Detta blir gøy!

Så løpet er ikkje kjørt. Det er berre andre som har tatt over stafettpinnen.

PS.: Vekta i går kveld: 96,3 kilo. Så det går rette vegen framleis.